بدیل دانشگاه

دانشگاه تا زمانی که رقیب و بدیلی نداشته باشد مسیر خود را تغییر نمی دهد. 

بدیلها در حال رشد هستند: آموزشگاههایی که در حاشیة صنعت و فضاهای کسب و کار تشکیل شده اند . 
اما هر دانشجویی با یک برنامه ریزی فردی نیز می تواند چنین بدیلی را تجربه کند. در متن زیر یک الگوی فردی معرفی شده است:

اینجا

عصاره اش این است:

کریستین ارتیز  رییس یکی از دپارتمان های دانشگاه MIT (مؤسسه فناوری ماساچوست و  یکی از سه دانشگاه برتر جهان) بود شغل خود را به این دلیل رها کرد که این مدل از دانشگاه را ناکارآمد می دانست. دانشگاه آرمانی از نظر او جایی بدون سخنرانی، بدون کلاس و بدون رشته است. جایی که دانشجویان در فضایی بزرگ و باز روی مشکلاتی سخت و عملی کار می‌کنند. اگر به مطالعه‌ای نیاز باشد به اینترنت مراجعه می‌کنند و نه استاد.

در بیست سال گذشته ده‌ها نمونه از این گونه‌ موسسات در کشورهای مختلف افتتاح شده است. اگرچه حوزه‌های کاری آنها متفاوت است، اما یک حرف مشترک دارند: مخالفت با روش سنتی آموزش. دانشجویان به صورت تیمی روی پروژه‌ها کار می‌کنند و تلاش می کنند مسائل واقعی را حل کنند. شرکت‌هایی که مشکلات آنها به این روش حل می شود حامیان مالی این پروژه‌ها هستند.

شعار دانشگاه زپلین که در سال ۲۰۰۳ در آلمان تاسیس شد این است: «مشکلات جامعه ما هیچ نظم و انضباطی ندارند، ما هم همین‌طور». دانشکده‌ الگوی جدید فناوری و مهندسی در سال ۲۰۱۷ در انگلستان افتتاح شد. این دانشگاه، استادان را بر اساس مهارت استخدام می‌کند و نه تعداد آثار چاپ‌ شده. دانشجویان باید با موفقیت دوره را به پایان برسانند اما ضروری نیست که ریاضی یا فیزیک بخوانند. آنها باید هنر و مهارت زیست اجتماعی پیدا کنند. 

این بدیلها را به صورت فردی نیز می توان تجربه کرد. من متناسب با نیاز شغلی که به آن علاقه دارم از بین تمام موسسات و دانشگاه های دنیا دروسی را انتخاب می کنم و در آنها شرکت می کنم و به جای مدرک کارشناسی، گواهینامه علمی یا فنی (Certificate) دریافت می کنم. مثلا امروز با تکنولوژی واقعیت مجازی در کلاس استراتژی پروفسور مایکل پورتر در دانشگاه هاروارد حاضر می شوم. فردا صبح برای یک درس کاملا بومی در کلاس «اقتصاد ایران» دکتر مسعود نیلی و پس فردا هم در یک پلتفرم آموزش مجازی مبتنی بر بازی (بدون استاد مشخص) در زمینه مذاکره شرکت می کنم و از همه این ها هم گواهینامه می گیرم. همچنین از همه مهمتر ۵۰٪ اطلاعات مورد نیازم را از اینترنت بدست می آورم.
در این جهان دیگر ما با دکترهای قلابی بی سواد سر وکار نداریم! مجبور نیستیم چهار سال وقت مان را صرف دروسی کنیم که ۳۰ سال پیش دیگران به غلط برای ما تشخیص داده اند. لازم نیست برای تحصیلات به یک کشور یا شهر دیگر برویم. دیگر کنکور بی معنا خواهد شد. تحصیلات من مساله محور است و نه مدرک محور. موسسات ارائه دهنده آموزش در یک محیط رقابتی مجبورند هر روز بهتر شوند و دانشگاه های مزخرف، ورشکسته و حذف خواهند شد.

 

این تنها راه است؟ نه. یک مثال بود برای باز شدن باب گفتگو

 

برای همه رشته ها این روش جواب می دهد ؟ در مورد برخی رشته ها مثلا علوم پایه و پزشکی به مدل دیگری نیاز است.

 

دانشگاه های ما حاصل کپی هستند. یک کپی قدیمی و ناقص! آنچه ما می خواهیم دانشگاه هایی است که مسائل واقعی از دنیای واقعی را حل کنند. نه اینکه کارخانه تولید مدرک باشند. جهان و بویژه ایران نیاز به بدیلهایی برای دانشگاه های کنونی دارد.