طب سنتی یا اسلامی
۱-در دوران شیوع کرونا در مورد امکان استفاده از درمان سنتی بحثهای زیادی مطرح شد. تردیدی نیست که غذاها، میوه ها، گیاهان و حتی مواد موجود در آب و خاک و هوا خواصی دارویی دارند. از این نظر بین طب جدید و قدیم اختلافی نیست. در واقع در طب جدید نیز از همین داروهای طبیعی استفاده می‌شود.
تفاوت طب سنتی و جدید در این است که طب جدید مواد مورد نیاز را به طور دقیقتر از طبیعت جدا می‌کند. پس داروهایی شیمیایی مقابل داروهای طبیعی قرار ندارند. چون شما نمی‌توانید یک گرم یا حتی یک اتم در دارویی شیمیایی پیدا کنید که از طبیعت گرفته نشده باشد. پس داروهای شیمیایی نیز خلقت خداوند هستند و حتی یک اتم آن را انسان نساخته است. انسان ها فقط در جدا کردن این مواد از طبیعت نقش دارند و نقش آنها مانند نقش کسانی است که داروهای سنتی را از کوه جمع اوری می کنند.
۲- بخشی از روایات دینی به بیان خواص غذاها و میوه‌ها و داروهای گیاهی و نقش آنها در سلامتی و درمان اختصاص دارد. این دسته از روایات از نظر متخصصین روایت اغلب فاقد سند متقنی هستند. بنابراین مضمون بیشتر این روایات را نمی‌توان به اسلام نسبت داد.
در خصوص طب و درمان بیماری‌ها آنچه در سنت پیامبر اسلام و ائمه قطعی و مورد اتفاق است رجوع به اطبا و متخصصین است. یک مطلب قطعی دیگر نیز این است که بخشی از روایات مربوط به طب اسلامی جعلی و نادرست هستند. انگیزة جعل این دست از روایات عقیدتی یا ایدئولوژیک نیست و بیشتر به نظر می‌رسد این روایات برای کسب منافع و توسط فروشندگان و تجار جعل شده باشند. اینکه یک دارو با نام یک امام به بازار عرضه شود نیز دقیقا با انگیزه سود بیشتر است و نوعی سوء استفاده از اعتقادات دینی مردم است. یک دارو با تأثیری که دارد باید نظر مشتری را جلب کند و نه با نامی که دارد.
۳-بنابراین عنوان طب اسلامی درست نیست و باید از عنوان طب سنتی استفاده کرد. طبی که سنتی باشد هم قابل نقد است و هم اگر جواب نداد باعث بدبینی به اسلام نمی‌شود. از آنجا که شناخت اطبای جدید از بدن و خواص مواد هزارها بار دقیقتر و عمیق‌تر از شناخت اطبای سنتی است، تجویزهای طب سنتی فقط در صورتی که با علوم جدید تأیید شوند می‌توانند مکمل درمان باشند. اما باید توجه کرد که این درمان بدیل طب جدید نیست و در جایی که تعارضی وجود دارد نظر طب جدید تقدم دارد.
۴- طب سنتی از ابزارهای جدید بسته‌بندی کمتر استفاده می‌کند و داروهای مورد استفاده اغلب در حین کاشت و برداشت و انتقال آلوده میشوند. بیشتر گیاهانی که در طب سنتی بدون بسته‌بندی بهداشتی به فروش می‌رسند اندازه‌ای کوتاهتر از قد و قامت حیوانات وحشی و اهلی دارند و ممکن است زیر دست و پای این حیوانات رشد کرده باشند و اغلب با دستانی آلوده و به شیوه ای غیر بهداشتی برداشت و حمل میشوند. بنابراین تنها میوه‌ها و گیاهانی که شستشوی آنها ممکن است می‌توانند مکمل درمان‌های جدید باشند.
میکروب‌ها و قارچ ها با چشم دیده نمی‌شوند و تشخیص غذای سالم کار آسانی نیست. برای اینکه مشخص شود آلودگی داروهای سنتی تا چه اندازه جدی است یک مثال می‌زنم. کنجدهای مورد استفاده در کشور اغلب وارداتی هستند. این کنجدها ماهها در کشتی ها و در مسیرهایی که رطوبت و گرمای هوا بسیار بالاست حمل میشوند. بنابراین کارشناسان هشدار می دهند که احتمال آلودگی این کنجدها به قارچ‌های سمی بسیار بالاست. روغن کنجد به عنوان یک روغن سالم تنها در کارخانه‌های مجهز به اشعه‌های ضد قارچ تولید می‌شود و تهیة آن به شیوه‌های سنتی به هیچ وجه قابل اطمینان نیست.
سلام علیکم
هر دو طب سنتی و مدرن بر تجربه و استقراء استوار هست. و این تجربه و استقراء دارای خطاهای زیادی هست. مصداق این خطاها هم خیلی زیاد هست ولی به عنوان نمونه میشه همین وضعیت کرونا و داروها و دستورالعمل هاش رو مرور کرد.
پس ارزش علم یقین مثل روایات متقن در اینجا خیلی زیاد میشه. حتی اگر روایات متقن نباشند مثل تمامی فرضیه ها و حدسیات در علوم تجربی قابل تجربه هستند و بعد از تجربه میشه اونها رو تایید یا رد کرد.
اما تا جایی که بنده مطلعم نه تنها به این روایات بلکه حتی به طب سنتی هم در آزمایش های طب مدرن پرداخته نمیشه. چرا؟ یک دلیلش این هست که خواستگاه طب مدرن غرب هست و در غرب طب سنتی و روایات ما نبوده که به مرور با تجربه و آزمایش وارد طب مدرن بشه. یک دلیل دیگه هم کساد شدن کاسبی اطباء مدرن و داروسازهای مدرنی هست که سودشون در وضع موجود هست. که متاسفانه تعداد این افراد هم بسیار زیاد هست. و البته این گروه از افراد در طب سنتی هم حضور دارند ولی کمتر چون اقبال مردم و سرمایه ها به این سمت کمتر هست.
فرمودید ابزار تجربه ی طب مدرن دقیق تر و جزئی تر هست. درسته اما صنعتی سازی طب مدرن و داروسازی و ورود نظام سرمایه داری بهش باعث شده تا حد زیادی سود در اولویت بالاتری قرار بگیره و دقت کمتر بشه.
از طرفی سابقه و تجربه ی طب سنتی بیشتر هست و این تجربه ی انباشته در علوم تجربی چیزی نیست که بشه نادیده گرفت.
بنده علم کمی دارم ولی فکر می کنم یکی دیگه از اشکالاتی که در طب مدرن وجود داره کم توجهی به عوارض درمان و دارو هست. در کل تمرکز طب مدرن روی لحظه بیماری هست و خیلی توجهی به قبل و بعد اون یعنی پیشگیری و عوارض نمیشه. که باز هم فکر می کنم علتش در سوداگری هایی هست که وارد این طب شده.
در مورد مسئله ی آخری هم که فرمودید دو نکته به ذهنم رسید. اول در مورد مثال که قطعا چنین چیزی مورد تایید طب سنتی هم نیست و دوم در مورد این که در خود طب مدرن هم اثبات شده که آلودگی های محیطی در حد عادی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و مقاومت بالاتر بدن در مقابل بیماری ها میشه.