چهار نکته در مورد سرانة مطالعه در ایران
در کشور ما نیز مانند هر کشوری میلیون‌ها دانشجو و دانش‌آموز و طلبه و معلم و استاد در طول سال ساعت‌های زیادی را به مطالعة‌کتابهای درسی اختصاص می‌دهند و این برای هر جامعه‌ای یک امتیاز است. با این حال سرانة مطالعه در ایران هنوز بسیار پایین است و این وضعیت به هیچ وجه قابل توجیه نیست و باید تغییر کند. اما در مورد آمار سرانة مطالعه باید به چهار نکته توجه کرد:
1- مطالعه به این دلیل اهمیت دارد که باعث رشد فرهنگ و آگاهی است. پس سرانة مطالعة کتابهای علمی و تاریخی و اخلاقی اهمیت بیشتری دارد و در کنار آن مطالعة بسیاری از داستانها و رمانها نیز می‌تواند آموزنده باشد. اما سرانة مطالعة کتابهایی که یا فقط نقش سرگرمی را دارند و یا هیجانات مخربی مانند ترس و شهوت و خشونت را افزایش می‌دهند یک امتیاز مثبت نیست. نهادهای فرهنگی بین المللی در بیان سرانة مطالعة‌کشورها بین این دو نوع مطالعه تمایزی قائل نمی‌شوند.
2- فردی که در یک مسافرت به جای دیدن صحنه‌های شگفت‌انگیز طبیعت و یا توجه به انسان‌های اطراف و فرهنگ آنها غرق در خیالات خود باشد، یک بیمار است که نیاز به روانپزشک دارد و وضعیت فردی که نه در خیالات خود که در خیالات دیگران غرق باشد، از این هم بدتر است. در دوران جدید بیش از هر زمانی رمان‌هایی خیالی مانند هری پاتر انسان‌ها را غرق در خیالات دیگران می‌کنند و از واقعیت‌های جهان غافل می‌کنند. در دنیای مدرن این قبیل کتابها هستند که در صدر کتابهای پرفروش جهان قرار دارند و سرانة مطالعة کشورها را بالا و پایین می‌کنند.
3- مطالعه تنها راه رشد فرهنگ و آگاهی نیست. ما نمی‌توانیم فردی را که به جای خواندن، گوش دادن را ترجیح می‌دهد و ساعاتی از روز را به شنیدن سخنان دانشمندان اختصاص می‌دهد نکوهش کنیم و یا فرهنگ و آگاهی او را پایین بدانیم. این مطلب در مورد یک جامعه نیز صدق می‌کند. در کشور ما با اینکه سرانة مطالعه پایین است اما بسیاری از مردم در هیئتها و جلسات مذهبی و یا از رسانه‌ها سخنانی را گوش می‌کنند که اغلب دعوت به اخلاق و بیان تاریخ و معارف دینی است. هنگام بیان سرانة مطالعة کشور باید به سرانة شرکت در این قبیل جلسات نیز توجه شود و همزمان با تلاش برای افزایش سرانة مطالعه باید این جلسات را نیز ترویج و تقویت کرد. اهمیت این شیوة افزایش آگاهی در این است که به دلیل آنکه اجتماعی است، همزمان روابط و عواطف انسانی را نیز تقویت می‌کند.
4- اکنون کرونا باعث شده است کلاسهای درس حوزه و دانشگاه مجازی شود. آسیب اصلی مجازی شدن کلاسها این است که برخی از دانشجویان حضور واقعی ندارند و فقط اسم آنها در سامانه حضور دارد. اما امتیاز این کلاسها این است که دانشگاه و حوزه کلاسها را در خانه‌ها برگزار می‌کنند و در بین اعضای خانواده‌ها مخاطبین آزاد و علاقه‌مندی پیدا کرده‌اند. متاسفانه هنوز هیچ برنامه‌ای از طرف دانشگاه‌ها و متولیان فرهنگ کشور برای افزایش مخاطبین آزاد کلاسهای مجازی وجود ندارد. در حالی که با اندکی تبلیغ و تشویق و برنامه‌ریزی می‌توان سرانة شنیدن بحث‌های علمی را افزایش داد و آمار آن را با آمار شرکت در جلسات مذهبی و هیئتها جمع کرد و در کنار آمار سرانة مطالعه به عنوان یک شاخص فرهنگی اعلام کرد.
سلام
من همیشه برام سوال بوده که این آمارها رو از کجا میارن اصلا؟ چون به شخصه تا حالا کسی از میزان مطالعه ی من نپرسیده :)
تشکر بابت مطالبی که منتشر می کنید. برای بنده اغلب مفید هست.