پیچیدگی درون و ذهن برتر
درون انسان بسیار پیچیده است و حل مسائل مربوط به آن ساده نیست. یک مسئله این است که تصوراتی که در حافظه هستند، هنگامی که آنها را به یاد نمی آوریم دقیقا کجا هستند؟ آیا هنوز وجود دارند؟ پاسخ به این مسئله ساده نیست. چون تصورات و هیجان هایی که در ذهن تجربه می شوند، برای اینکه وجود داشته باشند باید ادراک شوند. معنا ندارد در این اتاق احساس شادی وجود داشته باشد، اما هیچ کس آن را درک نکند. اما در حافظة هر فرد تصورات زیادی هست که او نمی تواند به طور همزمان به آنها توجه کند. آیا این تصورات در هنگامی که توسط خود فرد درک نمی شوند دیگر وجود ندارند یا توسط یک آگاهی وسیع تر درک می شوند؟
ممکن است تصور شود با تکیه بر مفهوم ناخودآگاه می توان پاسخ داد که تصورات و هیجان هایی که فراموش میش وند در ناخودآگاه ذخیره میشوند. ناخودآگاه بنابر تعریف محل انباشت ترس ها یا خواهش های سرکوبشده است. اما اگر ناخودآگاه فاقد آگاهی و هوشیاری باشد هنوز این مسئله مطرح است که ترس یک تجربه است و ترسی که تجربه نمیشود چگونه میتواند وجود داشته باشد. فقط اگر ناخودآگاه به طور مستمر این تصورات و ترسها را تجربه کند و از آنها آگاه باشد، مشکل حل میشود. اما مسئلة جدید این است که یک موجود که آگاهی خاص خود را دارد و ترس ها یا خواسته هایی دارد، غیر از من است و نمی تواند بخشی از وجود من باشد.
مسئلة دیگر این است که تأثیر اجسام بر یکدیگر با تأثیری که آنها بر ذهن انسان دارند تفاوت بارزی دارد. یک جسم در هنگام برخورد با شیشه ممکن است باعث شکستن آن شود. اما یک جسم در هنگام برخورد با بدن انسان تصوری را همراه با احساساتی مانند درد نیز ایجاد می کند. به سادگی نمی توان گفت منشأ این تصور جسم بیرونی است. چون تصور و درد چیزی غیر فیزیکی است و نمی توان آن را در چهارچوب فیزیک جهان توضیح داد. همین تفاوت بارزی که بین اجسام و حالات ذهنی وجود دارد باعث شده است که برخی فیلسوفان منشأ این تصورات را در جهانی غیر جسمانی جستجو کنند.
دو احتمال دیگر این است که خود ذهن خالق تصورات باشد و یا اینکه اجسام نیز ذهن و آگاهی داشته باشند. اما خود ذهن خالق تصورات نیست. چون تصوراتی که ذهن دریافت می کند در کنترل ذهن نیستند و ذهن به اختیار خودش نمیتواند ویژگی های آنها را تعیین کند. در اینجا مقایسة اختیار انسان در تغییر خیالات خود با بی اختیاری انسان در دریافت تصورات بیرونی مفید است. اگر اجسام را دارای ذهن یا از سنخ ارواح بدانیم، در این صورت به چیزی به نام جسم مادی نیازی نیست و تأثیر روح اجسام بر اذهان انسان برای تحقق تصورات انسانی کافی است.
به هر حال تصوراتی که از بیرون دریافت می کنیم نیز می تواند تلقین یک ذهن برتر باشد که بر تمام ذهن ها سیطره دارد و می تواند به طور هماهنگ تصاویر یکسانی را به ذهن آنها تلقین کند. البته در این صورت دیگر دلیلی ندارد به وجود اجسام باور داشته باشیم. چون باور به اجسام به دلیل تصوراتی بود که از آنها به ذهن وارد می شد. اما اگر این تصورات ناشی از خود اجسام نباشد پس دیگر پذیرش وجود جسم بی دلیل و بی فایده است.
این بحث ها نشان می دهد تجربه و عقل به تنهایی برای آگاهی از واقعیت های جهان کافی نیست. تجربه تصورات را به ذهن م یدهد و برای پذیرش وجود جسم یا یک ذهن برتر به عنوان منشأ تصورات به عقل نیاز است. اما عقل نیز در نهایت بین احتمالات سرگردان می شود. برای خروج از این حیرت و سرگردانی یک راه دیگر نیز وجود دارد. اگر تصورات از یک ذهن برتر به ذهن انسان وارد می شود، تلاش برای ارتباط با این ذهن راهی مطمئن برای آگاهی از واقعیت است. امکان ارتباط با یک آگاهی برتر به این معناست که انسان در جهان تنها نیست و می تواند با گفت و گو با چنین منبعی به شناخت جهان واقعی نزدیک شود.
اکنون در دست انسانها متونی وجود دارد که از جانب یک آگاهی برتر خطاب به انسان است و در این متون معنا و هدف رویدادهای جهان توضیح داده شده است. در این متون بدون انکار جهان طبیعت از وجود یک آگاهی برتر دفاع شده است.
در وضعیت تاریکی که بر تجربة انسان حاکم است نادیده گرفتن این دست از متون می تواند با از دست دادن تمام حقیقت برابر باشد. نخستین تأمل راستی آزمایی است و باید در خود این متون به دنبال نشانه هایی باشیم که نشان دهد از جانب یک آگاهی برتر صادر شده اند. اگر چنین موجود برتری در جهان حضور داشته باشد در همین تأمل در متن نیز می توان از او یاری خواست و او اگر به دنبال معرفی خود باشد انسان را یاری می کند. وجود متونی خطاب به انسان تضمینی است بر اینکه او قصد دارد خود را معرفی کند و از تلاش انسان برای شناخت استقبال می کند.
