"بودن یا نبودن" آیا مسئله این است؟

 

این عبارت که "بودن یا نبودن. مسئله این است." از شکسپیر است و اغلب این گونه تفسیر شده است که:

 "ما باید در این مورد تصمیم بگیریم و بین بودن یا نبودن یک راه را انتخاب کنیم.  آیا زندگی با تمام سختی هایی که دارد ارزش زیستن دارد؟ اگر زندگی پوچ و بی معناست نبودن بر بودن ترجیح دارد."

 

اما این تفسیر با نگاهی مادی مطرح شده است. تصور شده است انسان می تواند بین بودن یا نبودن انتخاب کند. اما آیا بودن یا نبودن اختیاری است؟ شاید انسان مجبور به بودن باشد. در بسیاری از نظام‌های فلسفی بودنِ جاودانه  اجباری است (درست همان‌گونه که ما آزادی را انتخاب نکرده ایم و آزادی و اختیار اجباری است، بودن تا ابد نیز اجباری است.)  در این صورت بودن یا نبودن مسئلة ما نیست. چون با اختیار خود نمیتوانیم بودن یا نبودن را انتخاب کنیم.  مسئله فقط "چگونه بودن "است نه بودن یا نبودن.

 

 

شکسپیر بعد از آنکه بودن یا نبودن را به عنوان یک مسئله معرفی می کند ، مسئلة دیگر را امکان اجباری بودن وجود می داند و  می نویسد:

 

"خوابیدن، شاید خواب دیدن: آری، مشکل همین‌جاست، زیرا در آن خوابِ مرگ، آن‌گاه که از این کالبدِ فانی رها شدیم، اینکه چه رویاهایی ممکن است از ره رسند، ما را به تردید می‌افکنند."

 

اگر وجود جاودانه اجباری باشد ما در مورد بودن یا نبودن امکان انتخاب نداریم و فقط ماهیت خودمان را می توانیم انتخاب کنیم. از سنگ تا نزدیکیِ خدا گزینه های زیادی برای چگونه بودن وجود دارد. مجبوریم وجود داشته باشیم.  اما اینکه چگونه باشیم به انتخاب ماست. کور یا بینا؟‌ انسان یا حیوان؟ مسئله این است.

 

بر اساس این دیدگاه

سختی‌های دانة گیاه در زیر خاک برای آن است که جوانه بزند و رشد کند. اگر دانة گیاه تحمل تاریکی و فشار را نداشته باشد و پیش از آنکه ریشه‌دار شود از دل خاک خارج شود، نابود نمی‌شود. دانة گیاه اگر خودکشی کند، فقط از رشد باز می‌ماند. در این نگاه کسی که از بدن خود که زمین رشد روح اوست جدا می شود فقط از تاریکی به نور وارد می‌شود قبل از آنکه چشم‌هایش آمادة دیدن نور باشند. کور بودن در دنیایی پر از نور عذابی ابدی است.

 

( از نظر منطقی بین بودن و نبودن فرض سومی قابل تصور نیست. اما انتخاب بین بودن یا نبودن فرض بدیل دیگری نیز دارد که عبارت است از اینکه بودن یا نبودن اجباری باشد. بنابراین کسانی که بودن یا نبودن را اختیاری نمی دانند دچار تناقض نیستند و اصل امتناع تناقض یا اصل طرد شق ثالث را نقض نمی کنند. کسانی که تنها راه را انتخاب بین بودن یا نبودن می دانند دچار مغالطه منطقی بسیار پیچیده ای هستند. آنها از اینکه  بودن و نبودن  نقیض یکدیگر هستند و بدیل دیگری ندارند به این نتیجه می رسند که انتخاب بین بودن و نبودن نیز بدیل دیگری ندارد.)