جعل مدرک دانشگاهی
جعل مدرک دانشگاهی
اگر کسی پول دریافت کند و بابت آن به کسی که دانشگاه نرفته است مدرک دانشگاهی بدهد این جعل مدرک است و پیگرد حقوقی دارد. مشکل مدرک جعلی این است که اعتبار ندارد. اما اگر خود دانشگاه برای کسانی که فاقد صلاحیت هستند مدرک صادر کند آیا چنین مدرکی اعتبار دارد؟ و اگر صدور مدرک فاقد اعتبار فقط برای منافع مادی و افزایش درآمد استاد راهنما باشد، امضای چنین مدرکی با جعل مدرک چه تفاوتی دارد؟
با اینکه پایان نامه‌هایی که ارزش آنها به اندازة وزن کاغذ آنهاست و هیچ یک از معیارهای پژوهش را ندارند زیاد هستند، اما بیشتر گروه‌های دانشگاهی به تمام پایان نامه ها نمره های بالای 18 می‌دهند. در بیشتر گروه‌ها در سال‌های گذشته حتی یک پایان نامه هم رد نشده است. یعنی هر کس در دانشگاه ثبت نام کرده و حدود 100 صفحه کاغذ تایپ شده تحویل داده است، دانشگاه به او مدرک ارشد داده است و همین صد صفحه اگر با یک یا دو مقاله همراه باشد مدرک دکتری را به دنبال دارد. (مقاله‌ها نیز توسط خود دانشگاه‌ها داوری و چاپ می‌شوند. بنابراین اعتبار آنها بیش از پایان نامه نیست و با توجه به منافعی که چاپ مقاله برای استادان دارد، مجلات داورانی بی‌طرف برای کارهای دانشگاهی نیستند.)
صدور مدرک به این معناست که دانشگاه گواهی می‌دهد هر کس مدرک دارد در رشتة خود کارشناس و حتی صاحب‌نظر است. اما این گواهی خلاف واقع است و بیشتر کسانی که مدرک می‌گیرند در رشتة خود کارشناس نیستند. این مشکل به اندازه‌ای زننده است که یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد باور نمی‌کرد خود دانشگاه این گونه چوب حراج به اعتبار خود بزند. او فکر می‌کرد این سیاست دولت است و دولت به دانشگاه‌ها دستور داده است هر کس صد صفحه کاغذ مرتبط با موضوع خود تحویل داد به او مدرک بدهند.
در حالی که دولت در این زمینه هیچ دخالتی ندارد و ریشة مشکل فقط منافع اقتصادی استاد راهنماست. استادی که در نگارش پایان نامه سخت‌گیری کند دانشجویانی را که قرار است پایان نامه بنویسند فراری می‌دهد و زیان مادی هر پایان نامه‌ای که از دست برود قابل جبران نیست. این استاد سختگیر اگر در داوری یک پایان‌نامه آن را رد کند باید منتظر تلافی استاد راهنمای آن پایان‌نامه باشد. چون در جلسات دفاع نقش داور و راهنما مدام تغییر می‌کند. در این فرایند دوری هر کس به طور غیر مستقیم داور کارهای خودش می‌شود. در این دور باطل که سخت‌گیری به دیگران سخت‌گیری به خودتان است، شما یا باید از این دور خارج شوید و یا کوتاه بیایید و همرنگ جماعت شوید.
